کلاژن فراوان‌ترین پرتئین در بدن هر انسانی است. این ماده یکی از مواد اصلی بافت‌های همبند است که چندین بخش از بدن را تشکیل می‌دهد. این نواحی شامل تاندون‌ها، رباط‌ها، پوست و ماهیچه‌ها هستند. کلاژن کارکردهای مهمی دارد؛ از جمله بهبود ساختار پوست و تقویت استخوان‌های بدن. در سال‌های اخیر، مکمل های کلاژن محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند.
بیشتر مکمل های کلاژن هیدرولیز می‌شوند؛ به این معنی که کلاژن شکسته می‌شود تا جذب آن آسان‌تر شود. کلاژن همچنین، دارای مزایای فراوانی برای حفظ سلامتی است که مهم‌ترین آنها تسکین درد مفاصل تا بهبود سلامت پوست است.
در ادامه این مقاله ۶ مورد از مزایای کلاژن را برای شما شرح می‌دهیم:
۱. کلاژن و تأثیر آن بر سلامت پوست:
کلاژن یکی از اجزای اصلی پوست ما است. این ماده در تقویت پوست نقش بسزایی دارد و علاوه بر آن، ممکن است خاصیت ارتجاعی پوست و همچنین، هیدراتاسیون آن را نیز افزایش دهد. با بالا رفتن سن، بدن کلاژن کمتری تولید می‌کند و همین موضوع باعث خشکی پوست خواهد شد که نتیجه آن پیری پوست و بروز چین و چروک است. اما بهتر است بدانید که مطالعات محققان نشان داده است که پپتیدهای کلاژن یا مکمل‌های حاوی کلاژن می‌توانند روند پیری پوست را به تأخیر بیندازند و از بروز چین و چروک نیز جلوگیری کنند.
در تحقیقات دیگری که روی عده‌ای از خانم‌ها صورت گرفت، مشخص شد خانم‌هایی که از نوشیدنی همراه با کلاژن استفاده کرده‌اند و این روش را تا ۱۲ هفته ادامه داده‌اند، پوستشان رطوبت بیشتری داشته و چین و چروک‌های آن هم به طور چشمگیری کاهش یافته است.
کلاژن نه تنها بر پوست شما تأثیر می‌گذارد، بلکه کلاژن‌سازی پوست را نیز تحریک می‌کند. علاوه بر این، مصرف مکمل های کلاژن می‌تواند باعث تولید پروتئین‌های دیگری شود که به ساختار پوست شما کمک می‌کنند؛ از جمله الاستین و فیبریلین.
۲. تسکین درد مفاصل:
کلاژن به حفظ یکپارچگی غضروف‌های شما، یعنی همان بافت لاستیکی که از مفاصلتان محافظت می‌کند، کمک می‌کند. با کاهش میزان کلاژن در بدن، روند پیری پوست شروع می‌شود و حتی این امکان وجود دارد که این روند تسریع شود. کمبود این ماده همچنین ممکن است اختلالات دژنراتیو مفصل مانند پوکی استخوان را افزایش دهد.
برخی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مکمل های کلاژن ممکن است به بهبود علایم پوکی استخوان و کاهش درد مفاصل به طور کلی کمک کند. در یکی از تحقیقات انجام شده روی ۷۳ ورزشکار که به طور متوسط ۱۰ گرم کلاژن در روز به مدت ۲۴ هفته مصرف کردند، مشخص شد این افراد هنگام راه رفتن و در حالت استراحت در مقایسه با افرادی که از کلاژن استفاده نکرده بودند، درد مفاصل کمتری را تجربه کردند.
در تحقیقات دیگری مشخص شد بزرگسالانی که روزانه ۲ گرم کلاژن را به مدت ۷۰ روز مصرف کرده بودند، در مقایسه با سایر افراد درد مفاصل کمتری داشتند و بهتر قادر بودند فعالیت‌های بدنی انجام دهند. محققان همچنین این نظریه را تصدیق كرده‌اند كه كلاژن اضافی ممكن است در غضروف تجمع پیدا کند و بافت‌های شما را برای ساختن کلاژن بیشتر تحریک كند.
۳. سلامت استخوان‌ها:
استخوان‌های ما بیشتر از کلاژن ساخته شده‌اند که به آنها شکل می‌دهد و کمک می‌کند قوی و محکم باشند. با بالا رفتن سن و کاهش تولید کلاژن در بدن، تراکم استخوان در بدن نیز کاهش می‌یابد. ادامه این امر ممکن است در سنین بالاتر منجر به بروز پوکی استخوان شود و با کاهش تراکم استخوان، خطر شکستگی استخوان‌ها نیز افزایش یابد.
مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مکمل‌های کلاژن ممکن است اثرات خاصی در بدن داشته باشد که به جلوگیری از شکستن استخوان منجر شود و از بروز پوکی استخوان نیز جلوگیری کند.
۴. سلامت قلب:
محققان این تئوری را تأیید کرده‌اند که مصرف مکمل های کلاژن ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی کمک کند. کلاژن ساختار عروق و رگ‌های خونی که خون را از قلب به بقیه بدن منتقل می‌کنند، بهبود می‌بخشد. بدون داشتن کلاژن کافی، شریان‌ها ممکن است ضعیف و شکننده شوند و جریان خون دچار مشکل شود. نبود کلاژن کافی همچنین ممکن است باعث تصلب شرایین شود که به باریک شدن شریان‌ها منجر می‌شود.
۵. سایر مزایای کلاژن:
استفاده از کلاژن ممکن است مزایای دیگری نیز برای سلامتی داشته باشد. ما در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
- تأثیر بر موها و ناخن‌ها: استفاده از کلاژن مانع شکنندگی ناخن‌های شما می‌شود؛ چون باعث تقویت و استحکام ناخن‌ها می‌شود. علاوه بر این، ممکن است موها و ناخن‌های شما را برای رشد طولانی‌تر نیز تحریک کند.
- سلامت روده: اگر چه هیچ مدرک علمی برای این ادعا وجود ندارد؛ اما برخی از پزشکان استفاده از مکمل های کلاژن را برای درمان نفوذپذیری روده یا سندروم روده توصیه می‌کنند.
- سلامت مغز: هیچ مطالعه‌ای نقش مکمل های کلاژن را در سلامت مغز بررسی نکرده است. با این حال، برخی افراد ادعا می‌کنند که این ماده خلق و خوی را بهبود می‌بخشد و علایم اضطراب را نیز کاهش می‌دهد.
- کاهش وزن: برخی بر این باورند که مصرف کلاژن ممکن است باعث کاهش وزن و سوخت و ساز سریع‌تر در بدن شود.
مواد غذایی که حاوی کلاژن هستند:
کلاژن در بافت همبند حیوانات به وفور یافت می‌شود؛ بنابراین، غذاهایی مانند پوست مرغ، پوست گوشت گاو و ماهی منبع کلاژن هستند. غذاهایی که حاوی ژلاتین هستند، مانند مایع استخوانی نیز باعث ایجاد کلاژن می‌شوند. ژلاتین یک ماده پروتئینی است که پس از پخته شدن کلاژن حاصل می‌شود.
برای تعیین این که آیا خوردن غذاهای سرشار از کلاژن به افزایش کلاژن در بدن شما کمک می‌کند یا نه، تحقیقات بیشتری لازم است. ولی مشخص شده است که کلاژن موجود در مواد غذایی توسط آنزیم‌های گوارشی به اسید آمینه و پپتیدها تجزیه می‌شود.
عوارض جانبی کلاژن
در حال حاضر، خطرات شناخته شده زیادی در مورد مصرف مکمل های کلاژن وجود ندارد. با این حال، برخی مکمل‌ها از مواد غذایی که آلرژی‌زا هستند مانند ماهی و تخم مرغ ساخته می‌شوند. افراد مبتلا به آلرژی باید از مصرف مکمل های کلاژن ساخته شده با این مواد خودداری کنند تا مانع بروز واکنش‌های آلرژیک در خود بشوند.
برخی افراد همچنین گزارش داده‌اند که مکمل های کلاژن طعم بدی را در دهان باقی می‌گذارند. علاوه بر این، مکمل‌های کلاژن پتانسیل ایجاد عوارض جانبی گوارشی مانند احساس پر بودن و سوزش سر دل را در بعضی از افراد ایجاد می‌کنند.
سخن آخر
مصرف کلاژن با فواید سلامتی زیادی برای بدن، به خصوص پوست و خطرات شناخته شده بسیار کمی همراه است. استفاده از کلاژن باعث کاهش چین و چروک‌های صورت، برطرف شدن خشکی پوست و همچنین سلامت پوست می‌شود. این ماده همچنین ممکن است به افزایش توده عضلانی بدن، جلوگیری از پوکی استخوان و تسکین درد مفاصل نیز کمک کند.
